نبات، یکی از شیرین‌ترین و محبوب‌ترین فرآورده‌های قندی در ایران است که از گذشته تاکنون جایگاه ویژه‌ای در طب سنتی و زندگی روزمره مردم داشته است. این شیرینی بلوری نه تنها برای شیرین کردن چای و نوشیدنی‌ها استفاده می‌شود، بلکه در درمان برخی ناراحتی‌های گوارشی نیز کاربرد دارد. اما آیا تا به حال فکر کرده‌اید که نبات چگونه تهیه می‌شود؟ در این مقاله با مراحل تولید نبات سنتی از ابتدا تا انتها آشنا می‌شوید.
مراحل تولید نبات از صفر تا صد
انتخاب شکر مرغوب
نخستین گام در تولید نبات سنتی، انتخاب شکر سفید و باکیفیت است. هرچقدر شکر خالص‌تر باشد، نبات نهایی شفاف‌تر، بلوری‌تر و خوش‌طعم‌تر خواهد بود. استفاده از شکرهای ناخالص یا دارای مواد افزودنی، باعث کاهش کیفیت نبات می‌شود.
حل کردن شکر در آب
شکر را در مقدار مشخصی آب جوش حل می‌کنند تا یک محلول اشباع‌شده به دست آید. در این مرحله، معمولاً از دیگ‌های مسی بزرگ یا ظروف استیل استفاده می‌شود که حرارت را یکنواخت پخش می‌کنند.
تصفیه شربت (ته‌نشینی و صاف‌کردن)
پس از حل شدن کامل شکر، محلول را حرارت می‌دهند و کف و ناخالصی‌های موجود را به کمک صافی پارچه‌ای یا توری مخصوص جدا می‌کنند. این مرحله برای شفاف‌سازی نبات بسیار حیاتی است.
افزودن طعم‌دهنده‌ها (در صورت نیاز)
اگر هدف تولید نبات طعم‌دار باشد، در این مرحله از زعفران، دارچین، زنجبیل، لیمو یا گلاب استفاده می‌شود. طعم‌دهنده‌ها باید طبیعی و خالص باشند تا هم عطر خوبی ایجاد کنند و هم خاصیت دارویی داشته باشند.
کاشت نخ یا چوبک نبات
برای بلوری شدن شکر، باید محلول به نخ یا چوب نبات بچسبد. نخ‌های پنبه‌ای یا چوبک‌های مخصوص را در محلول داغ قرار می‌دهند. این نخ‌ها معمولاً در قاب‌هایی چیده می‌شوند و به‌صورت معلق درون دیگ قرار می‌گیرند.
شروع تبلور
برای بلوری شدن شکر، باید محلول به نخ یا چوب نبات بچسبد. نخ‌های پنبه‌ای یا چوبک‌های مخصوص را در محلول داغ قرار می‌دهند. این نخ‌ها معمولاً در قاب‌هایی چیده می‌شوند و به‌صورت معلق درون دیگ قرار می‌گیرند.
جداسازی و خشک کردن نبات
پس از کامل شدن تبلور، نخ یا چوب نبات‌ها از دیگ خارج می‌شوند و برای خشک شدن در محیطی خنک، به دور از رطوبت و گردوغبار آویزان یا پهن می‌شوند. این مرحله باعث تثبیت شکل و دوام نبات می‌شود.
بسته‌بندی نهایی
نبات‌های خشک‌شده پس از بررسی کیفیت و حذف نمونه‌های ترک‌خورده یا بدشکل، بسته‌بندی بهداشتی می‌شوند. در این مرحله ممکن است نبات به شکل‌های مختلف مانند شاخه‌ای، چوبی، کریستالی یا خردشده عرضه شود.
تولید نبات سنتی، فرآیندی دقیق، زمان‌بر و نیازمند مهارت است. از انتخاب شکر تا مرحله تبلور و خشک کردن، هر گام نیاز به دقت بالا دارد تا نتیجه‌ای با کیفیت، بلوری، خوش‌طعم و ماندگار حاصل شود. اگر به دنبال خرید نبات سنتی اصل هستید، حتماً به تولیدکنندگانی مراجعه کنید که این مراحل را با دقت و به روش سنتی اجرا می‌کنند.
